نام انگلیسی: Common hyacinth
نام علمی: orientals Hyacinthus
خانواده: Liliaceae
سنبل، گیاهی گلدار، دائمی و پیازدار است که به خانواده لیلیاسه تعلق دارد و بومی نواحی مدیترانه است. سه گونه مهم در خانواده سنبل وجود دارند. پیاز آن مطبق است که چندین سال عمر کرده و هر ساله نیز رشد و نمو می نماید.
ساقه گل دهنده گوشتی و توخالی به طول ۲۵ تا ۴۵ سانتیمتر تولید کرده که در نیمه دوم این ساقه، گل های سنبل به صورت خوشه قرار دارند. تعداد گل ها که اطراف این محور قرار دارند ممکن است بین ۳۰ تا ۵۰ عدد متغییر باشد. گلها ممکن است به صورت فشرده قرار بگیرند یا فاصله گلها روی ساقه زیاد بوده و تنک دیده شوند. شکل هر گل به صورت زنگوله بوده که بسیار خوشبو و معطر است. در ارقام مختلف رنگ گلها قرمز، آبی، صورتی، بنفش می باشد و عطری دلنشین را در فضا از خود منتشر می کنند. گل ها از قسمت پایین به بالا بر روی شاخه گل شکوفا می شوند.
سنبل یکی از خاصترین گلهاییست که امروزه در صنعت گلآرایی از آن استفاده میشود. بزرگترین تولید کننده این گل زیبا در جهان، کشور هلند است.
سنبل هم مانند نرگس، مخصوص فصل بهار است. این گلها در اوایل بهار شکوفه میدهند و تا سال بعد استراحت میکنند! پس یعنی نمیتوانیم در تمام فصول سال آنها را داشته باشیم.
این گل زیبا و بسیار خوشبو که با فصل بهار عجین شده، همیشه حس و حالی خاص و تازه به خانه میبخشد. بخصوص که در فرهنگ باستانی ما ایرانیان، سنبل یکی از اجزای سفره هفتسین هم هست. در واقع گونهای از سنبل هست که متعلق به ایران است و از این کشور به سایر نقاط جهان برده شده است.
گل سنبل نماد عشق، صلح و آرامش است. همانطور که گفتیم این گل در رنگ های مختلفی دیده می شود که هر یک از این رنگ ها نیز معانی خاص خود را دارند:
سنبل بنفش نمادی برای بخشش و یا عذرخواهی است.
سنبل زرد نماد حسادت کردن است.
سنبل سفید نشانگر علاقه و یا آرزوهای خوب برای فرد عزیزی است.
و رنگ قرمز هم نماد تفریح، خلاقیت و از نو ساختن است.
گل ها و برگ های سنبل سمی نیستند اما خورده شدن پیاز آن می تواند باعث ایجاد التهاب گوارشی، تپش قلب و حتی عوارض سنگینتری شود.
نگهداری سنبل دشوار نیست اما نسبت به سایر گلها کمی متفاوت است و نیاز به دقت بیشتری دارد.
برای کاشت سنبل؛ در فصول سرد ( زمان خفتگی گیاه)، آن را مرتبا آبیاری کنید تا برای رشد مجدد آماده شود. هر سال به خاک آن کود اضافه کنید تا به این ترتیب نیازهای سنبل به مواد معدنی برطرف شود. سنبل هم مانند بسیاری از گیاهان بهاری که پیاز دارند باید در خاک کاشته شود.
میتوانید آن را در یک گلدان زیبا بکارید و در داخل منزل از آن نگهداری کنید. اما اگر سنبل را به صورت شاخهای تهیه کرده اید،بهتر است آن را در یک گلدان شفاف قرار دهید. باید هر روز میزان آب و تمیزی آن را چک کنید، چون سنبل نسبت به باکتری بسیار حساس است.
شرایط نگهداری از سنبل:
نور:
قبل از جوانه زنی پیازها به محیطی تاریک نیاز است اما زمانی که پیازها سبز شدند و زمانی که شاخه ها به طول 2/5 سانتیمتر رسیدند باید گلدان ها را به محیطی روشن منتقل کرد. اما مراقب نور مستقیم آفتاب باشید. زمانی که طول شاخه گل به ۱۲-۱۰ سانتیمتر رسید، می توان آن را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار داد. بنابراین اگر خواهان به تاخیر انداختن گل دهی گیاه هستید گلدان ها را در مکانی روشن ولی دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید. اما برای رشد برگ ها و کارایی مناسب آنان مکانی نیمه سایه که ۸-۶ ساعت نور مستقیم آفتاب دریافت کند مناسب است.
دما:
برای رشد برگ ها و همچنین شاخه گل دمای 16 درجه مناسب است. اگر چه دما تا حدود ۲۵ درجه نیز قابل قبول است اما توصیه شده است که افزایش دما تا حد ۲۵ درجه سانتیگراد زمانی انجام گیرد که گیاه به طول 2/5 تا 5 سانتیمتر رسیده باشد
اگر زودتر از این یعنی قبل از اینکه گیاه تا حد 5 / 2 تا ۵ سانتیمتر برسد گیاه را در مکانی با دمای حدود ۲۵قرار دهیم گیاه به سرعت رشد کرده و گلی با کیفیت پایین تولید می کند. اصولا دماهای بیش از ۱۶ درجه بخصوص از ۲۰ درجه سانتیگراد به بالا زمانی باید استفاده شود که گیاه کمی بیشتر رشد کرده باشد و مثلا به طول حدود ۱۲-۱۰سانتیمتر رسیده باشد در غیر این صورت برگها و ساقه گل با سرعتی نامناسب رشد می کنند و از کیفیت گل کاسته می شود.
خاک:
به خاکی با بافت سبک و زهکش خوب نیاز دارد. خاک محل کاشت سنبل بهتر است که حداقل ۳۵-۳۰سانتیمتر عمق داشته باشد تا رشد پیاز مادری و پیازهای دختری در فضای مناسبی صورت بگیرد. از ترکیبات بستر کاشت می توان به یک قسمت شن + دوقسمت کوکوپیت (الیاف نارگیل) + دو قسمت پیت موس اشاره کرد.
آبیاری:
بعد از کاشت پیاز، بستر کاشت را آبیاری می کنیم. بستر کاشت هیچگاه نباید حالت خیس و غرقابی پیدا کند. بنابراین اگرچه با سبز شدن پیازها و رشد برگسار نیاز آبی گیاه افزایش می یابد و در فواصل نزدیکتری از نظر زمانی باید گیاه را آب دهیم، اما بهتر است زمانی این کار انجام شود که سطح بستر کاشت را ابتدا بررسی کنیم و زمانی که سطح بستر رطوبت را تا حدودی از دست داده بود، گیاه را آبیاری کنیم. در زمان آبیاری هرگز بر روی گلها آب نریزید زیرا می تواند منجر به پوسیدن گل ها شود. بعد از اتمام زمان گلدهی آبیاری را ادامه دهید تا برگها به شکل مناسبی به رشد خود ادامه دهند و با زرد شدن برگسار آبیاری به تدریج کاهش دهید و سپس آن را متوقف کنید.
هیچگاه گیاه را در مکانی که خیلی گرم باشد قرار ندهید. هرچه می توانید بر روی برگها آب بپاشید تا شادابی خود را حفظ کنند.